Ayuntamiento Estella-Lizarra Udala

Gustavo de Maeztu Museoak, MAPFRE Fundazioarekin lankidetzan, Daniel Vázquez Díazen lanari eskainitako erakusketa jarriko du ikusgai 2025eko uztailaren 4tik irailaren 28ra, aldi baterako erakusketen aretoan. Vázquez Díaz funtsezko artista izan zen Espainiako arte modernoaren garapenean.

Daniel Vázquez Díazen lana (Aldea de Río Tinto, gaur egun Nerva, 1882 – Madril, 1969) XX. mendeko lehen hamarkadetako Espainiako tradizioaren eta modernitatearen arteko eztabaidaren erdian kokatzen da.

1906 eta 1918 artean, Parisen egindako egonaldi luze batean, bere pintura Cézanneren egitura-kontzeptura hurbildu zen, hispaniar folklorearen gaiei uko egin gabe. Frantziako hiriburuan bertan bizi ziren artista espainiarrekin harremanak izan zituen, besteak beste Ignacio Zuloaga, Pablo Picasso eta Juan Grisekin. Orduan, Paul Gauguin, Paul Cézanne eta Pierre-Auguste Renoirren obran murgildu zen, Ambroise Vollard frantziar arte-merkatariaren bitartez, eta Henri Barbusse eta Antoine Bourdelle eskultorearen lagun egin zen; azken hau, aurrerantzean, bere benetako maisutzat jo zuen.

Hain zuzen ere, Parisen garatu zituen artistak bere ezaugarririk nabarmenenak diren bi genero: paisaia eta erretratua. Artista horien eraginez, estilo pertsonal eta abangoardista bereganatzen hasi zen, kubismo leundu gisa sailkatua.

Espainiara itzultzean, Vázquez Díaz «arte berria» deritzonaren ordezkari nagusietako bat bihurtu zen. Arte berria bertako genero nazionalak eta kanpotik ekarritako genero modernoak uztartzetik sortzen da. Nahasketa hori, pintore bakoitzaren estilo pertsonalarekin batera, arte berria sortzeko oinarri bihurtu zen.

Joera hau Espainian XX. mendearen lehen hamarkadetan artista askoren berritzeko gogoaren emaitza izan zen. Arte berriaren ondorioz, ultraismoa bezalako beste genero batzuk sortu ziren, Espainian lehen aldiz margotu zirenak, eta Vázquez Díaz bertan aritu zen.

Horrela, protagonista gehienek Espainiako arte plastikoak XX. mendeko lehen hamarkadetako nazioarteko Mugimendu Modernoarekin lotzeko prozesuari izen hori jarri zioten. Arte anitza eta heterogeneoa da, eta Daniel Vázquez Díaz arte horren ordezkari nagusietako bat izan zen.

Bere pintura, kubismo leundu gisa definitua, ez zen iraganarekin hautsi, baizik eta hartaz hornitu zen, klabe modernoan beste sentsibilitate batekin berrinterpretatzeko. Hori guztia Gustavo de Maeztu Museoan ikusgai dagoen obran ikusi daiteke.

Erakusketak artistaren ibilbidea errepasatzen du eta haren bizitzaren zeharreko ibilbide zabala eskaintzen du. Urrezko Mendeko tradizioa jarraitzen duten erretratuak eta Parisen zein Espainian garatutako arte plastikoen joera berritzaileenekin zuen harremana azpimarratzen dira bereziki.

Guztira, 30 lanek osatzen dute «Daniel Vázquez Díaz eta pintura berria Espainian. MAPFRE Fundazioaren Bildumak» erakusketa. Erakusketan, erretratuak, paisaiak, obra figuratiboak, inpresionistak eta kubistak ikus daitezke, artista polifazetikoa zela erakutsiz; ez zen genero bakar batean sailkatzen eta estilo ugari jorratzen zituen.

Horrez gain, erakusketan zehar ikusgai daude hainbat teknikatan egindako lanak: paperean arkatzez, mihise, taula edo kartoian olioz, tintaz eta tenperaz, grafitoz eta lausotuz paper gainean eta baita akuarelaz ere, garai hartarako guztiz modernoak.

Daniel Vázquez Díaz artistari eskainitako erakusketa handi honen bidez, Gustavo de Maeztu Museoak arte modernoa eta garaikidea zabaltzeko konpromisoa berresten du, abangoardia historikoei eta horien protagonistei buruz hausnartzeko Nafarroako erreferentziagune gisa sendotuz. MAPFRE Fundazioaren bilduma entzutetsuetatik datozen lanek museoaren udako programazioa aberasteaz gain, Estella-Lizarra udako kultur hitzordu handien mapan kokatzen dute, Espainiako XX. mendeko berrikuntza artistikoaren funtsezko irudia publikoari hurbilduz.

Museoaren ordutegia: asteartetik larunbatera, 09:00etatik 13:30era eta 16:00etatik 19:00etara. Igande eta jaiegunetan, 11:00etatik 14:00etara. Sarrera doan.